Rituelen

In onze veranderende samenleving hebben we steeds meer behoefte aan eigentijdse, persoonlijke rituelen, ook wanneer religieuze rituelen belangrijk zijn. Bij het vormgeven van een uitvaart is het waardevol om rituelen te kiezen die aansluiten bij de belevingswereld van zowel de overledene als de nabestaanden. Ze dragen bij aan het afronden van het leven en helpen de ziel van de overledene om de overgang naar een andere dimensie te maken. Daarnaast spelen rituelen een belangrijke rol in het verwerkingsproces van de nabestaanden.

Deze persoonlijke toevoegingen kunnen variëren van het ontsteken van een kaars, het kiezen van bloemen, het (live) spelen van speciale muziek, een lintenritueel uitvoeren tot het delen van foto's en verhalen. Het gaat niet altijd om grootschalige rituelen; juist kleine, betekenisvolle gebaren kunnen een diepe impact hebben.

Rituelen spelen een rol tijdens het hele proces: Voordat een dierbare overlijdt: wat heeft iemand nodig om dit aardse leven los te laten? Kort na het overlijden: de laatste keer wassen en aankleden, even liefdevol aanraken, de haren kammen, de favoriete dagcrème of parfum aanbrengen. Tussen overlijden en dag van de uitvaart: waken bij de overledene, elke dag een deel van de wade dichtvouwen, elke dag een bloem of takje van de lievelingsplant uit de tuin bij de handen leggen, een kaars branden. Na de uitvaart: kaars branden, op geboorte- en sterfdag samenkomen, ….

Andere voorbeelden van rituelen zijn:

• het inrichten van de plek voor een thuisopbaring of opbaring in een afscheidshuis
• het beschilderen van de kist
• het op papier zetten en meegeven van afscheidswensen
• het meegeven van wensrolletjes
• het maken van een persoonlijk bloemwerk
• het aansteken van kaarsen
• het maken van muziek, dansen
• het vasthouden van elkaars handen
• het brengen van de laatste groet met bloemen of bloemblaadjes bij het graf
• het symbolisch doorknippen van linten als een navelstreng van verbinding
• gebruik van sjamanistische trommels
• het voordragen van gedichten

Deze en andere rituelen versterken de band tussen de overledene en de nabestaanden.